HITTEBESTENDIGHEID BRUGGEN
Klimaatverandering leidt tot (onder andere) hogere temperaturen en langere warme perioden. Om onze beweegbare bruggen in beweging te houden, zijn we in toenemende mate genoodzaakt deze te koelen. In december 2018 zochten AMROR collega’s elkaar al eens op om kennis en ervaring over hittebestendigheid van bruggen te delen.
Rijkswaterstaat nodigde destijds de collega’s uit Rotterdam en Amsterdam aan, om eens een bezoek te brengen aan het automatisch koelsysteem dat sinds april 2018 in gebruik is om de bruggen in de Afsluitdijk te koelen.
UITZETTING BRUGDEK
Onder een grijze lucht en omgeven door mistflarden, kwamen zestien vakgenoten van Rijkswaterstaat, Gemeente Rotterdam en Gemeente Amsterdam op 22 januari 2020 samen in het bediengebouw van de Lorentzsluizen langs de Afsluitdijk, waar eerst de sluiswachter het bedienconcept van de sluizen toelichtte. Vervolgens gaven betrokkenen van Rijkswaterstaat een toelichting op de (beheer) technische aspecten van de vier draaibruggen in de Afsluitdijk. Hitte door directe aanstraalwarmte van de zon in combinatie met hoge omgevingstemperatuur leidt in warme perioden tot uitzetting van het stalen brugdek, waardoor het (tandwiel) draaimechanisme niet optimaal kan functioneren. Rijkswaterstaat heeft uitgebreid onderzoek laten doen naar de oorzaken van deze problemen en daarbij door middel van expertmeetings lokale praktijkervaring meegenomen.
AUTOMATISCH KOELEN
Rijkswaterstaat koos – mede tegen het licht van restlevensduur van de bruggen en kostenefficiency – voor het koelen van de bruggen met een automatisch koelsysteem, dat is aangelegd door de huisaannemer. Een sensor meet de omgevingstemperatuur en houdt daarbij rekening met versnelde opwarming van het wegdek door zonlicht aanstraling. Na overschrijding van een ingestelde temperatuur treedt het koelsysteem automatisch in werking. Een pomp onder de brug pompt zeewater omhoog naar een buis onder de vangrail. Sproeiers aan die buis sproeien water op het wegdek voor autoverkeer en op het fietspad. De sproeiers zijn instelbaar en zo afgesteld, dat ze maar een beperkt deel van het fietspad besproeien, waardoor fietsers nauwelijks overlast ervaren. Inspectie en onderhoud vindt plaats tijdens regulier onderhoud aan de bruggen. De sproeiers raken af en toe verstopt door vuil, maar verder geen grote problemen.
TOEPASBAARHEID
Het systeem is nu bijna twee jaar in gebruik en functioneert naar tevredenheid. Terwijl de zon aarzelend door de grijze lucht breekt, bespreken de aanwezigen de mogelijkheden om een dergelijk systeem toe te passen op bruggen in het eigen beheergebied. De eenvoudige maar degelijke constructie spreekt betrokkenen zeer aan. In stedelijke omgeving is niet altijd een vangrail aanwezig, dan zal een andere bevestigingswijze gevonden moeten worden, meestal maatwerk. De eerste ideeën daarvoor worden geopperd, zoals het integreren van een buis in een opstaande rijbaanscheiding.
Met dank aan de collega’s van Rijkswaterstaat voor hun hartelijke ontvangst en uitleg.